به بهانه روزجهانی کتاب؛ معرفی تألیفات دکتر بسم‌الله شریفی/ نویسنده: زرینه رحمت‌آوه درخشان

دکتر بسم‌الله شریفی از هر دقیقه زندگی خود به طور مؤثر استفاده می‌کند. او زمان را گران‌بها می‌داند. با وجود تمامی مشغله‌ها و مسئولیت‌های زیادِ اداری و کاری، عشق به خلق آثار، او را معروف و شناخته شده ساخته است. علی‌رغم سن و سال کم، او مراحل پیچیده زندگی را طی کرده و طوفان‌ها را پشت سر گذاشته و باعث حسادت برخی از ناتوانان گردیده است. همانطور که گفته می‌شود: “با خدادادگان ستیزه مکن که خدا دادگان را خدا داده است”. او شخصیت خدا داد است.
آثار خلق شده توسط دکتر بسم‌الله شریفی(مووسس و دبیرکل اجرایی بنیاد جهانی سخن گستران سبزمنش) مورد تایید مردم است و 28 عنوان کتاب او تا اکنون در دسترس خوانندگان قرار گرفته است که در این بخش به ترتیبِ نوبت نشر، با درنظرداشت منابع دست داشته، مختصرا هر یکی از کتاب‌های نشر شده از جانب بسم‌الله شریفی( شاعر، نویسنده و روزنامه نگار) را با امانت داری به معرفی می‌گیرم و در پایان، کتاب‌های نوشته شده در مورد زندگی‌نامه، فعالیت‌ها و آثار ارزشمند بسم الله شریفی(بسم الله شریفی از منظر دیگران) را به شما تذکر خواهم داد.

1- طلسم دهر؛ نخستین مجموعه شعری آقای شریفی است که حاوی 47 قطعه شعر در قالب‌های مختلف بوده، در تابستان 1388 با قطع رقعی در 80 صفحه از سوی نهاد فرهنگی و اجتماعی مردم روشن‌ضمیر میهن با 1000 شماره‌گان با دو مقدمه از سوی بزرگان فرهنگی، منتشر شده است.
2- سکولاریسم از دیدگاه اسلام؛ دومین تألیف آقای شریفی بوده که در خزان/ پاییز ۱۳۸۹، با قطع رقعی در 107 صفحه از سوی نهاد فرهنگي و اجتماعي مردم روشن‌ضمیر میهن و انتشارات الازهر در 2000 جلد چاپ و توضیح گردیده است.
3- مَهر و جهیزیه‌ی زن در اسلام؛ این کتاب با قطع رقعی 92 صفحه‌ای در خزان ۱۳۸۹ از سوی نهاد فرهنگي و اجتماعي مردم روشن ضمیر میهن و انتشارات الازهر در 2000 جلد چاپ و تکثیر گردیده و یکی از کتاب‌های مؤثر در زمینه مهر و جهیزیه زن در اسلام می‌باشد که بسیار دقیق، علمی، حقوقی و شرعی به مساله پرداخته شده است. این کتاب حاوی دو مقدمه و تاییدی توسط(دکتر سید ابراهیم حکمت و الحاج مولوی عبدالوکیل آخند زاده) بوده و با بررسی‌های علمی پیامد مَهر زیاد و کمر شکن را در امر ازدواج با این مورد خلاصه نموده است:
گرانی مهریه = روی گردانی از ازدواج = ارتکاب جرایم و بروز عواقب ناگوار = تباهی و هلاکت جامعه.
4- یادداشت‌های قرآنی از: مرحوم عبدالرزاق نسیمی؛ این کتاب از پارچه کاغذها و یادداشت¬های مرحوم عبدالرزاق نسیمی بعد از فوتش توسط بسم‌الله شریفی؛ تدوین، بازخوانی، مقدمه و تصحیح گردیده و در بهار۱۳۹۰، در 102 صفحه توسط نهاد فرهنگي و اجتماعي مردم روشن ضمیر میهن در انتشارات کاروان چاپ و بعدا توضیح گردیده است.
5 – شعرجوان غزنه(جلد اول)؛ این گزینه با مقدمه، تدوین و تصحیح بسم‌الله شریفی که در برگیرنده 60 قطعه شعر شاعران جوان غزنه می‌باشد به پیشواز(غزنه 2013، مرکز ثقافت اسلامی) در 130 برگه در 1500 شماره‌گان در بهار ۱۳۹۲، از سوی ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت غزنی که مسولیتش را در آن زمان آقای شریفی عهده دار بوده، منتشر شده است.
6- غزنه در آیینه شعر(جلد اول)؛ این کتاب با مقدمه، تدوین، تصحیح و دو قطعه شعر بسم‌الله شریفی پیرامون غزنه که در برگیرنده 42 قطعه شعر شاعران از جغرافیای مختلف در مورد عظمت تاریخی غزنی می‌باشد به پیشواز(غزنه 2013، مرکز ثقافت اسلامی) در 134 صفحه در 1500 شماره گان در بهار ۱۳۹۲، از سوی ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت غزنی منتشر شده است و آقای شریفی این کتاب را به: ارواح فرهنگ پرور بزرگ و سیاستمدار سترک(سلطان محمود کبیر)؛ تقدیم نموده است.
7- شعر جوان غزنه(جلد دوم)؛ در زمستان ۱۳۹۲، در 159 برگ با قطع رقعی، در 1500 شمارگان از سوی ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت غزنی به همکاری نهاد فرهنگی و اجتماعی مردم روشن ضمیر میهن حاوی شعر 69 شاعر جوان که از جلد اول بازمانده بودند، با مقدمه، شعر، تصحیح و تدوین آقای شریفی منتشر شده است.
8- غزنه در آیینه شعر(جلد دوم)؛ شعر های این مجموعه که در برگیرنده شعر 42 شاعر بشمول بسم‌الله شریفی از کشورها و ولایات مختلف افغانستان در مورد غزنه می‌باشد؛ با مقدمه، تدوین و تصحیح آقای شریفی در 120 صفحه و 1500 شمارگان در زمستان 1392 از سوی ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت غزنی به همکاری نهاد فرهنگی و اجتماعی مردم روشن‌ضمیر میهن به پیشواز جشنواره نهایی(غزنه 2013، مرکز ثقافت اسلامی) منشتر شده است.
9- شاخه‌های‌گل (شناسنامه مختصر شاعران معاصر غزنه با نمونه کلام شان)؛ این کتاب چنانچه از نامش پیداست، معرف 63 نفر از شاعران معاصر غزنه بشمول شعر و نشر مشخصات آقای شریفی بوده که با مقدمه، تدوین و تصحیح آن توسط بسم‌الله شریفی در 138 صفحه با قطع رقعی در زمستان۱۳۹۲، از طرف ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت غزنی در 1500 جلد چاپ و تکثیر گردیده است.
10- یک‌چمن تخیّل(شناسنامه مختصر داستان‌نویسان معاصر غزنه با نمونه کلام‌شان)؛ این کتاب معرفی کننده 25 تن از داستان نویسان معاصر غزنه همراه با نمونه داستان‌شان، بشمول داستان کوتاه و نشر مشخصات آقای شریفی بوده که با مقدمه، تدوین و تصحیح آن توسط بسم‌الله شریفی در 152 صفحه با قطع رقعی با صفحه¬آرایی جعفر نظری، در زمستان۱۳۹۲، از طرف ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت غزنی در 1500 جلد چاپ و تکثیر گردیده است.
11- تاجدار شرق(گزینه مستقل شعری بسم‌الله شریفی)؛ این کتاب که در برگیرنده 52 قطعه شعر آقای شریفی در قالب‌های: غزل؛ غزل‌مثنوی، دوبیتی، رباعی و سپید می‌باشد مزین با تقریظ (الحاج پوهنیار دوکتور صدیق نصرت، استاد دانشگاه طبی کابل) و(الحاج عبدالغفور حمیدی، منشی انجمن فرهنگی حضرت حکیم سنائی) بوده، در 105 برگه، به تعداد 1500 شماره، در زمستان ۱۳۹۲، از سوی ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت غزنی به همکاری نهاد فرهنگی واجتماعی مردم روشن ضمیر میهن به پیشواز جشنواره غزنی( مرکز ثقافت اسلامی) منتشر شده است.
12- معرفی مختصر آبدات و اماکن تاریخی غزنه؛ این کتاب که معرّف دقیق(45) مزار و اماکن تاریخی غزنی می‌باشد به 4 زبان (فارسی، پشتو، عربی و انگلیسی)؛ در 112 صفحه از سوی بسم‌الله شریفی تالیف گردیده و به پیشواز جشنواره غزنی، پیشکش مهمان و اشتراک کنندگان شده است. آقای شریفی این کتاب را به: (ارواح ملکوتی حضرت حکیم سنایی و نیز به ارادتمندان اولیاءالله غزنه باستان) تقدیم نموده است. این کتاب در زمستان ۱۳۹۲ از طرف ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت غزنی توسط انتشارات و چاپخانه کاروان چاپ و تکثیر گردیده و مورد استقبال خوب خوانندگان قرار گرفته است. شما با داشتن این کتاب میتوانید بدون راهنما به اماکن تاریخی و مزارات غزنی سر بزنید.
13- شهرِبلورین(بغلان در آیینه شعر)؛ یک غزل(شهر بلورین) و چند دوبیتی بسم‌الله شریفی پیرامون بغلان، آغازی می‌شود برای تدوین یک مجموعه خوب؛ این مجموعه‌ی شعری در برگیرنده‌ی شعر 60 شاعر از ولایات و کشورهای مختلف در مورد ولایت/ آستان بغلان بوده که با مقدمه، تدوین و تصحیح بسم الله شریفی در 93 صفحه در تابستان ۱۳۹۶، از سوی انجمن‌ ادبی سبزمنش به همکاری نهاد فرهنگی واجتماعی مردم روشن ضمیر میهن منتشر و طی یک محفل شاندار رونمایی گردیده است. فرهنگیان بغلان به استقبال این اقدام آقای شریفی، نام ادبی بغلان را( شهر بلورین) گذاشته اند و آقای شریفی فرهنگ‌سرایی را به نام(فرهنگ‌سرای بلورین) در بغلان ایجاد نموده که گزارشش را تلویزیون ملی افغانستان نیز نشر نموده است.
14- تقویم سبز(مجموعه شعری بسم‌الله شریفی)؛ این گزینه شامل 32 قطعه شعر آقای شریفی در قالب: (غزل، غزل مثنوی و مستزاد) بوده در 95 صفحه با مقدمه: (دكتر أسماء أمين حسن فرحات، استاد دانشگاه الازهر- مصر) و (پوهاند عبدالکریم “جلال فرهیخته”استاد دانشگاه کابل) در خزان/ پاییز ۱۳۹۷، از سوی (شبکه تعلیمی، تحصیلی، ادبی و نشراتی سبزمنش) در 1000 شماره گان چاپ و نشر گریده است و آقای شریفی این گزینه را به: (شکننده‌های طلسمِ جهالت، بی‌عدالتی، تعصب و محرومیت) تقدیم نموده است.
15- روایتی از نور( زندگی‌نامه، جهاد، مردانگی، سخاوت و مردم‌داری الحاج محمد شریف “رَحِمَهُ الله”)؛ این کتاب را جناب بسم‌الله شریفی بعد از فوت پدرش نوشته و تقدیم نموده است به:
* ارواح ملکوتی پدرم(حاجی محمد شریف”رحمه‌الله”) که کوهی از نجابت و غرور بود، ستونی از صداقت و افتخار، سپیداری از جنس استقامت.
* مادرم که واژه‌ها در وصفش احساس کمبودی می‌نمایند و زندگی را برای ما معنی بخشیده است.
* همسرم که دردِ نبود پدرم را دوشادوش ما و حتی بیشتر از ما متحمل شد و شب‌ها در کنارم برای خسرش(پدر شوهرش) اشک ریخت.
* برادران و خواهرانم‌ که سپاهیانی از سنگر شرافت و عزت هستند و کوه پایه‌هایی از نوعِ شهامت.
*آشنایانم که آشنایی و رفاقت صادقانه و بی‌آلایش‌شان را یکبار دیگر به اثبات رسانیدند.
* به تو خواننده‌ای‌که زحمت کتاب‌خواندن را متقبل شده‌‌ای).
این کتاب که شامل زندگی‌نامه پدر و پیشینه خانوادگی آقای شریفی می‌شود در 102 صفحه مستند با روایات اهل سنت، از سوی انتشارات راشدین به همکاری بنیاد جهانی سبزمنش با ویراستاری میرویس هروی و خانم دکتر نازی عارف نژاد و صفحه‌آرایی و طرح جلد میترا فهیم‌نیا بعد از مجوز و اخذ شابک رسمی از مراجع رسمی و مرتبط جمهوری اسلامی ایران، در 1000 شماره‌گان منتشر شده است.
16- حمایت از میراث فرهنگی در قوانین افغانستان و اسناد بین‌الملل؛ این کتاب بعد از مجوز رسمی:(شابک، فهرست نویسی بر اسای اطلاعات فیپا، رده بندی کنکره، رده بندی دیویی، شماره کتابشناسی ملی جمهوری اسلامی ایران) از سوی انتشارات زرین مهر به همکاری بنیاد جهانی سبزمنش در اواخر سال1400 در 124 برگه در 1000 شماره گان منتشر شده است.
17- سبزمنش؛ پیشینه، موسسان و اهداف؛ این کتاب توسط بسم‌الله شریفی پیرامون بنیاد جهانی سبزمنش، پیشینه سبزمنش، معرفی مووسسان سبزمنش از 22 کشور دنیا، اهداف و اساسنامه سبزمنش نوشته شده و با مقدمه فارسی و انگلیسی پروفسور سید حسن امین از سوی انتشارات بعثت به همکاری بنیاد جهانی سبزمنش در 116 صفحه بعد از دریافت مجوز رسمی(شابک، فیپاو… جمهوری اسلامی ایران) منتشر شده است.
18- راویان نور(یاداشت‌ها و گفت وشنود با تازه مسلمان شدگان)؛ این کتاب شامل 53 عنوان بوده، با پیش‌نوشتار جامع و ارایه بخشی از آمار گرایش به اسلام در جهان توسط آقای بسم الله شریفی در 226 صفحه تدوین و از سوی انتشارات زرین‌مهر به همکاری بنیاد جهانی سبزمنش بعد از دریافت مجوز رسمی(شابک، فیپا و… جمهوری اسلامی ایران) در اوایل سال 1401 منتشر شده است.
19- بیا که همدلی را باز خوانیم؛ مجموعه مستقل دوبیتی‌های بسم‌الله شریفی است که در 104 صفحه در برج جدی/ دی ماه 1401 از سوی واحد انتشارات سبزمنش و انتشارات زرین مهر، با تقریظ پروفسور سید حسن امین، منتشر شد و در شهرستان نایین و دانشگاه آزاد اسلامی واحد(استان چهارمحال بختیاری) رونمایی گردیده است.
20- شعر؛ یک تجویز تکراری‌ست؛ مجموعه غزلیات آقای شریفی است که با مقدمه پروفسور سید حسن امین در100 رویه/ صفحه از سوی واحد انتشارات سبزمنش و نشرزرین مهر در سال 1402 منتشر شده و با حضور فرهیختگان(ایران، افغانستان، تاجیکستان و پاکستان) در تهران رونمایی شد.
21- هوشنگ؛ ابتهاجی که سایه شد(زندگی‌نامه، شعر ویادواره‌های ماندگار امیرهوشنگ ابتهاج(ه.الف سایه)؛ این کتاب در 148 صفحه، به بررسی زندگی‌نامه هوشنگ ابتهاج پرداخته، در کنار بررسی دیدگاه صاحب‌نظران و تسلیت‌نامه‌ها در مورد آقای سایه، 70 قطعه شعر از کشورهای مختلف پیرامون آقای ابتهاج را در خود جا داده است. آقای شریفی در مقدمه این کتاب، به اصل همگرایی فارسی زبانان توجه ویژه نموده، و بر همسویی فارسی زبانان جهان تاکید جدی نموده است.
22- غزل‌گستران سبزمنش؛ این کتاب شامل زندگی‌نامه کامل و نمونه‌های اشعار پنجاه عضو برجسته بنیاد جهانی سخن‌گستران سبزمنش از 18 کشور بوده که با مقدمه مفصل آقای شریفی تدوین و در 160 صفحه از سوی واحد انتشاراتی سبزمنش و نشر زرین‌مهر، سال 1402 در ایران منتشر شده است.
23- نوسرایان سبزمنش(زندگی‌نامه و نمونه‌های”شعرنو” شصت عضو با افتخار بنیاد جهانی سبزمنش)؛ این کتاب چنانچه از نامش پیداست، شامل مشخصات کامل و نمونه‌های شعرنو 60 عضو سبزمنش از 15 کشور می‌باشد و در 190 صفحه از سوی واحد انتشاراتی سبزمنش و نشر پژوهشی نوآوران شریف، سال 1402 در ایران منتشر شده است.
24- دوبیتی‌گستران سبزمنش(زندگی‌نامه و نمونه‌های”دوبیتی” شصت عضو با افتخار بنیاد جهانی سبزمنش)؛ در این کتاب مشخصات کامل و دوبیتی‌های من در کنار شاعران 18 کشور توسط دکتر بسم‌الله شریفی با مقدمه طولانی در مورد قالب دوبیتی در 190 صفحه از سوی واحد انتشاراتی سبزمنش و نشر پژوهشی نوآوران شریف، سال 1403 در ایران منتشر شده است.
25- غزل‌گستران سبزمنش(جلد دوم)؛ این کتاب شامل زندگی‌نامه کامل و نمونه‌های غزلیات شصت عضو برجسته بنیاد جهانی سخن‌گستران سبزمنش از 18 کشور بوده که با مقدمه مفصل آقای شریفی تدوین و در 190 صفحه از سوی واحد انتشاراتی سبزمنش و نشر پژوهشی نوآوران شریف، سال 1403 در ایران منتشر شده است.
26- رباعی‌گستران سبزمنش(زندگی‌نامه و نمونه‌های”رباعی” شصت عضو با افتخار بنیاد جهانی سبزمنش)؛ این کتاب رباعی‌سرایان 16 کشور عضو بنیاد جهانی سبزمنش به شمول من را احتوا نموده و با مقدمه طولانی آقای شریفی در مورد رباعی در 176 صفحه از سوی واحد انتشاراتی سبزمنش و نشر پژوهشی نوآوران شریف، سال 1403 در ایران منتشر شده است.
27- سبزمنش در آیینه شعر و نظر( از معرفی مختصر بنیاد جهانی سخن‌گستران سبزمنش تا شعر و دیدگاهِ 130 شخصیت فرهیخته از 25 کشور)؛ در این کتاب اشعار، مقالات و نظریات شاعران و نویسندگان 25 کشور به شمول من و تعدادی از دوستان اوزبیکستانی درج است و با مقدمه فارسی و انگلیسی توسط بسم الله شریفی، تدوین شده است.
این کتاب که در نوع خودش کم‌نظیر است، در 178 صفحه از سوی انتشارات زهره علوی و واحد انتشاراتی سبزمنش اواخر سال 1403 منتشر شده است.
28- مشق حوادث(گزینه مستقل شعری بسم‌الله شریفی)؛ این کتاب با مقدمه شعری استادان بزرگواری مانند(استاد ابراهیم حاج محمدی “قمر”، استاد عباس خوش‌عمل کاشانی و استاد علی‌اکبر مقدم) مزین است.
این مجموعه شعری شامل اشعار جدید آقای شریفی در قالب غزل، مثنوی، نیمایی و سپید بوده و در 166 صفحه از سوی واحد انتشاراتی سبزمنش و نشر پژوهشی نوآوران شریف در تهران منتشر شده است.

#کتاب‌های نوشته شده در مورد زندگی‌نامه و فعالیت‌های استاد بسم‌الله شریفی( استاد بسم‌الله شریفی از منظر دیگران):

وقتی نوشتن کتاب در مورد دکتر بسم‌الله شریفی(سفیر همدلی و همگرایی پارسی زبانان جهان) در ذهنم مجسم شده بود، فکر می‌کردم شاید من اولین فردی باشم که در مورد زندگی‌نامه، آثار، فعالیت‌ها و دستاوردهای آقای “شریفی” کتاب می‌نویسم، ولی وقتی وارد مساله شدم، متوجه شدم شخصیت‌های پرتلاشی از کشورهای( مصر، افغانستان و ایران) پیش از من در مورد “استاد دکتر شریفی” کتاب‌های زیر ا نوشته و منتشر نموده‌اند:

1- از کتاب” غزنه در آیینه شعر” تا شناس‌نامه و دست‌آوردهای مؤلف آن(بسم الله شریفی)، مؤلف: دکتر اسماء أمین حسن فرحات، استاد دیپارتمنت زبان و ادبیات فارسی دانش‌کده مطالعات اسلامی دانشگاه الازهر کشور مصر، مترجم: دکتر سید ابراهیم حکمت(رییس و استاد دانشگاه خصوصی آریا)؛
2- چشمه‌ی مهر(زندگی‌نامه و بررسی اشعار بسم الله شریفی)؛ تألیفِ استاد نادیه(روشنگر انوری)، نشر سارات و بنیاد جهانی سبزمنش، 1400؛
3- یک جهان تلاش و…(زندگی‌نامه، دیدگاه، بررسی فعالیت‌ها و اشعار دکتر بسم‌الله شریفی، مؤسس و دبیرکل بنیاد جهانی سخن‌گستران سبزمنش)، تألیفِ استاد رزیتا دغلاوی نژاد، نشر نوآوران شریف تهران، 1402؛)

4- سفیرِ معرفت(روایتی از: زندگی، آثار و دستاوردهای دکتر بسم‌الله شریفی همراه با اشعار و نظریات نخبگان پیرامون ایشان)، مؤلف: زرینه رحمت‌آوه درخشان. مشخصات نشر: انتشارات زهره‌علوی و بنیاد جهانی سخن‌گستران سبزمنش 1403؛

دکتر بسم‌الله شریفی شاعر و نویسنده‌ای پربار و پرکار است. علاوه بر کتاب‌هایی که منتشر شده و در دسترس خوانندگان قرار گرفته است، او روی چندین کتاب دیگر به شمول یک کتاب ارزشمند و جهانی(دانشنامه شاعران معاصر” دایره‌المعارف پارسی‌سرایان جهان”) کار و فعالیت می‌کند.
امیدواریم که در آینده‌ای نزدیک کتاب‌های دیگر او نیز در دسترس علاقه‌مندان به شعر و ادبیات فارسی قرار گیرد.

نویسنده: زرینه رحمت آوه درخشان

БА БАҲОНАИ РӮЗИ ҶАҲОНИИ КИТОБ; МУАРРИФИИ ОСОРИ ҶОВИДОНИ (ТАЪЛИФОТИ ДОКТОР БИСМИЛЛОҲ ШАРИФӢ)
Нависанда: Зарина Раҳматова Дурахшон

Доктор Бисмиллоҳ Шарифӣ аз ҳар лаҳзаи зиндагии худ самаранок истифода мекунад. Ӯ замонро гаронбаҳо мешуморад. Бо вуҷуди тамоми машғулиятҳо ва масъулиятҳои зиёди идорӣ ва корӣ, муҳаббат ба офаридани асарҳо ӯро маъруф ва шинохта гардонидааст. Ба вуҷуди синну соли кам, ӯ марҳилаҳои мураккаби зиндагиро тай намудааст ва тӯфонҳоро пушти сар гузошта, боис шудааст, ки баъзе нотавонон ба ӯ ҳасад баранд. Чуноне мегӯянд: «Бо худододагон ситеза макун, ки Худо додагонро Худо додааст». Ӯ шахсияти худодода аст.
Асарҳои офаридаи доктор Бисмиллоҳ Шарифӣ (муассис ва дабири кулли иҷроияи Бунёди ҷаҳонии сухангустарони Сабзманш) мавриди қабул ва писанди мардум қарор гирифтаанд ва 28 унвони китоби ӯ то кунун дастраси хонандагон гардидааст. Дар ин бахш, бо тартиби навбат ва дар асоси манбаъҳои мавҷуда, мухтасаран ҳар як аз китобҳои нашршударо, ки аз ҷониби Бисмиллоҳ Шарифӣ (шоир, нависанда ва рӯзноманигор) ба табъ расидаанд, бо эҳтиром муаррифӣ менамоям. Дар анҷом китобҳое, ки дар бораи зиндагинома, фаъолият ва осори арзишманди Бисмиллоҳ Шарифӣ (Бисмиллоҳ Шарифӣ аз нигоҳи дигарон) навишта шудаанд, зикр хоҳам кард.

1. “Тилисми даҳр” – нахустин маҷмӯаи ашъори ҷаноби Шарифӣ мебошад, ки дорои 47 порча шеър дар қолабҳои гуногун буда, тобистони соли 1388 хш бо андозаи “рақъӣ” дар 80 саҳифа аз ҷониби ниҳоди фарҳангӣ ва иҷтимоии “Мардуми равшанзамири Меҳан” бо теъдоди 1000 нусха ва бо ду муқаддима аз бузургони фарҳангӣ, ба нашр расидааст.

2. “Сиклюризм аз дидгоҳи Ислом” – дуюмин таълифи ҷаноби Шарифӣ буда, дар тирамоҳи соли 1389 хш, бо андозаи “рақъӣ” дар 107 саҳифа аз ҷониби ҳамон ниҳоди фарҳангӣ ва иҷтимоӣ ва нашриёти “Алазҳар” дар 2000 нусха ба табъ расидааст.

3. “Маҳр ва ҷиҳизияи зан дар Ислом” – ин китоб бо андозаи “рақъӣ”, 92 саҳифа, дар тирамоҳи 1389 хш аз ҷониби ниҳоди фарҳангӣ ва нашриёти “Алазҳар” дар 2000 нусха нашр шудааст. Дар он масъалаи маҳру ҷиҳизияи зан аз нигоҳи илмӣ, ҳуқуқӣ ва шаръӣ баррасӣ шудааст. Китоб дорои ду муқаддима ва тасдиқнома аз ҷониби доктор Сайид Иброҳим Ҳикмат ва алҳоҷ Мавлавӣ Абдулвакил Охундзода мебошад. Паёми асосии он: Маҳри гарон = рӯйгардонӣ аз издивоҷ = афзоиши ҷиноят ва паёмадҳои нохуш = фасод ва ҳалокати ҷомеа.

4. “Ёддоштҳои Қуръонӣ аз марҳум Абдураззоқ Насимӣ” – ин китоб аз коғазпораҳо ва ёддоштҳои марҳум Абдураззоқ Насимӣ баъд аз вафоташ ҷамъоварӣ, бозхонӣ, муқаддима ва таҳрир ёфта, дар баҳори 1390 хш дар 102 саҳифа аз ҷониби нашриёти “Корвон” ва ниҳоди фарҳангӣ ва иҷтимоии “Мардумони равшанзамири Меҳан” ба нашр расидааст.

5. “Шеъри ҷавони Ғазна” (ҷилди аввал) – бо муқаддима, таҳрир ва таҳияи Бисмиллоҳ Шарифӣ, ки дорои 60 порча шеър аз шоирони ҷавони Ғазна мебошад. Ба истиқболи “Ғазна 2013 – Маркази фарҳанги исломӣ” дар 130 барга ва бо теъдоди 1500 нусха дар баҳори 1392 хш аз ҷониби раёсати иттилоот ва фарҳанги вилояти Ғазнӣ, ки дар он вақт ҷаноби Шарифӣ масъул буд, ба нашр расид.

6. “Ғазна дар оинаи шеър” (ҷилди аввал) – ин китоб бо муқаддима, таҳрир, таҳияи Бисмиллоҳ Шарифӣ ва ду порча шеъри ӯ перомуни Ғазна мебошад. Дар баргирандаи 42 порча шеър аз шоирони минтақаҳои гуногун дар васфи бузургии таърихии Ғазнӣ мебошад. Ба истиқболи “Ғазна 2013 – Маркази фарҳанги исломӣ” дар 134 саҳифа ва бо теъдоди 1500 нусха дар баҳори 1392 хш аз ҷониби раёсати иттилоот ва фарҳанги вилояти Ғазнӣ нашр шудааст. Ҷаноби Шарифӣ китобро ба арвоҳи фарҳангпарвари бузург ва сиёсатмадори барҷаста Султон Маҳмуди Кабир бахшидааст.

7. “Шеъри ҷавони Ғазна” (ҷилди дуюм) – дар зимистони 1392 хш, дар 159 барг бо андозаи “рақъӣ”, бо теъдоди 1500 нусха аз ҷониби раёсати иттилоот ва фарҳанги вилояти Ғазнӣ дар ҳамкорӣ бо ниҳоди фарҳангӣ ва иҷтимоии “Мардумони равшанзамири Меҳан”, бо муқаддима, таҳрир ва таҳияи Бисмиллоҳ Шарифӣ нашр шудааст. Дар он 69 шеъри шоироне, ки дар ҷилди аввал ҷой наёфта буданд, гирд оварда шудааст.
8. “Ғазна дар оинаи шеър” (ҷилди дуюм) – шеърҳои ин маҷмӯа иборат аз шеърҳои 42 шоир, бо шумули Бисмиллоҳ Шарифӣ аз кишварҳо ва вилоятҳои гуногуни Афғонистон, дар васфи Ғазна мебошад. Бо муқаддима, таҳия ва таҳрири ҷаноби Шарифӣ дар 120 саҳифа ва 1500 нусха дар зимистони 1392 хш аз ҷониби раёсати иттилоот ва фарҳанги вилояти Ғазнӣ ва ниҳоди фарҳангии “Мардумони равшанзамири Меҳан”, ба истиқболи ҷашнвораи ниҳоии “Ғазна 2013 – Маркази фарҳанги исломӣ” ба табъ расидааст.

9. Шохаҳои гул (шиносномаи мухтасари шоирони муосири Ғазнӣ бо намунаи каломашон):
Ин китоб, чунонки аз номаш пайдост, муаррифии 63 нафар аз шоирони муосири Ғазнӣ мебошад, ки намунаи шеър ва маълумоти шахсии ҷаноби Шарифӣ низ дар он ҷой дода шудааст. Бо муқаддима, таҳия ва тасҳеҳи Бисмиллоҳ Шарифӣ, дар 138 саҳифа бо андозаи рақъӣ, дар зимистони соли 1392 хш, аз ҷониби Раёсати иттилоот ва фарҳанги вилояти Ғазнӣ дар 1500 нусха чоп ва такрор шудааст.

10. Як чаман тахайюл (шиносномаи мухтасари достоннависони муосири Ғазнӣ бо намунаи каломашон):
Ин китоб муаррифии 25 тан аз достоннависони муосири Ғазнӣ мебошад, ки намунаи достони онҳо, аз ҷумла як достони кӯтоҳ ва маълумоти шахсии ҷаноби Шарифӣ дар бар дорад. Бо муқаддима, таҳия ва тасҳеҳи Бисмиллоҳ Шарифӣ дар 152 саҳифа бо андозаи рақъӣ ва саҳифабандии Ҷаъфар Назарӣ, дар зимистони 1392 хш, аз ҷониби Раёсати иттилоот ва фарҳанги вилояти Ғазнӣ дар 1500 нусха чоп ва такрор шудааст.

11. Тоҷдори Шарқ (гузинаи мустақили шеъри Бисмиллоҳ Шарифӣ):
Ин китоб 52 порча шеъри ҷаноби Шарифиро дар қолабҳои ғазал, ғазал-матнавӣ, дубайтӣ, рубоӣ ва сафед дар бар мегирад. Китоб бо тақризи алҳоҷ Пӯҳанёр доктор Сиддиқ Нусрат (устоди Донишгоҳи тиббии Кобул) ва алҳоҷ Абдулғафур Ҳамидӣ (котиби Анҷумани фарҳангии ҳазрати Ҳаким Саноӣ) зинат ёфтааст. Дар 105 барг, бо теъдоди 1500 нусха, дар зимистони 1392 хш, аз ҷониби Раёсати иттилоот ва фарҳанги вилояти Ғазнӣ дар ҳамкорӣ бо ниҳоди фарҳангии мардумони равшанзамири Меҳан ба истиқболи ҷашнвораи Ғазнӣ (маркази фарҳанги исломӣ) мунташир шудааст.

12. Муаррифии мухтасари осор ва маконҳои таърихии Ғазнӣ:
Ин китоб 45 оромгоҳ ва маконҳои таърихии Ғазниро бо дақиқӣ муаррифӣ мекунад ва ба 4 забон (форсӣ, пашту, арабӣ ва англисӣ) навишта шудааст. Дар 112 саҳифа аз ҷониби Бисмиллоҳ Шарифӣ таълиф шуда, ба истиқболи ҷашнвораи Ғазнӣ ҳамчун туҳфа ба меҳмонон ва ширкаткунандагон пешкаш гардидааст. Ҷаноби Шарифӣ ин китобро ба арвоҳи малакути ҳазрати Ҳаким Саноӣ ва мухлисони авлиёи Худо дар Ғазнии бостон бахшидааст. Ин китоб дар зимистони 1392 хш, аз ҷониби Раёсати иттилоот ва фарҳанги вилояти Ғазнӣ тавассути нашриёти “Корвон” чоп ва такрор шудааст ва истиқболи хуби хонандагонро ба даст овардааст. Бо доштани ин китоб, шумо бидуни роҳнамо метавонед ба маконҳои таърихӣ ва оромгоҳҳои Ғазнӣ сафар кунед.

13. Шаҳри булурин (Бағлон дар оинаи шеър):
Як ғазали “Шаҳри булурин” ва чанд дубайти Бисмиллоҳ Шарифӣ дар мавриди Бағлон оғози ҷамъоварии як маҷмӯаи арзишманд гардидааст. Ин маҷмӯа шеърҳои 60 шоир аз вилоятҳо ва кишварҳои мухталифро дар бораи вилояти Бағлон дар бар мегирад. Бо муқаддима, таҳия ва тасҳеҳи Бисмиллоҳ Шарифӣ дар 93 саҳифа, дар тобистони соли 1396 хш аз ҷониби Анҷумани адабии Сабзманш дар ҳамкорӣ бо ниҳоди фарҳангии мардумони равшанзамири Меҳан мунташир ва дар як маҳфили бошукӯҳ рӯнамоӣ шудааст. Фарҳангиёни Бағлон ба истиқболи ин иқдоми ҷаноби Шарифӣ номи адабии Бағлонро “Шаҳри булурин” гузоштаанд ва ҷаноби Шарифӣ як маркази фарҳангиро бо номи “Фарҳангсарои булурин” дар Бағлон таъсис додааст, ки гузориши он тавассути телевизиони миллии Афғонистон пахш шудааст.

14. Таквими сабз (маҷмӯаи шеъри Бисмиллоҳ Шарифӣ):
Ин маҷмӯа 32 порча шеъри ҷаноби Шарифиро дар қолабҳои ғазал, ғазал-матнавӣ ва мустазод дар бар мегирад. Дар 95 саҳифа бо муқаддимаи доктор Асмо Амин Ҳасан Фарҳот (устоди Донишгоҳи Алазҳар, Миср) ва Пӯҳанд Абдулкарими “Ҷалол Фарҳехта” (устоди Донишгоҳи Кобул) дар тирамоҳи 1397 хш аз ҷониби “Шабакаи таълимӣ, таҳсилӣ, адабӣ ва нашрии Сабзманш” дар 1000 нусха чоп ва нашр шудааст. Ҷаноби Шарифӣ ин маҷмӯаро ба “шиканандагони талиcми ҷаҳолат, беадолатӣ, таассуб ва маҳрумият” бахшидааст.

15. Ривояте аз нур (зиндагинома, ҷиҳод, мардонагӣ, саховат ва мардумдории алҳоҷ Муҳаммад Шариф – раҳимаҳуллоҳ):
Ин китобро ҷаноби Бисмиллоҳ Шарифӣ баъд аз вафоти падари бузургворашон навишта ва чунин тақдим намудааст:

Ба арвоҳи малакути падари ман (Ҳоҷӣ Муҳаммад Шариф – раҳимаҳуллоҳ), ки кӯҳе аз наҷобат ва ифтихор буд;

Ба модарам, ки калимаҳо дар васфи ӯ нокофиянд ва зиндагиро барои мо маъно бахшидааст;Ба ҳамсарам, ки андӯҳи набудани падарамро бо ман ва бештар аз ман таҳаммул кард;

Ба бародарон ва хоҳаронам, ки сипарҳои шараф ва иззатанд;

Ба ошноёнам, ки садоқаташонро собит карданд;

Ва ба ту хонанда, ки заҳмати хондани китобро ба ҷон мехарӣ.

Ин китоб дар 102 саҳифа, бо ривоятҳои аҳли суннат ва бо таҳрири Мирвайс Ҳарвӣ ва хонум доктор Нозӣ Арефнажод ва тарроҳии Митро Фаҳимниё, баъд аз гирифтани иҷозат ва ШАБАК расмӣ аз мақомоти Ҷумҳурии Исломии Эрон, бо теъдоди 1000 нусха аз ҷониби нашриёти Рошидин ва Бунёди ҷаҳонии Сабзманш нашр шудааст.
Ба ҳамсарам, ки андӯҳи набудани падарамро бо ман ва бештар аз ман таҳаммул кард;

Ба бародарон ва хоҳаронам, ки сипарҳои шараф ва иззатанд;

Ба ошноёнам, ки садоқаташонро собит карданд;

Ва ба ту хонанда, ки заҳмати хондани китобро ба ҷон мехарӣ.

Ин китоб дар 102 саҳифа, бо ривоятҳои аҳли суннат ва бо таҳрири Мирвайс Ҳарвӣ ва хонум доктор Нозӣ Арефнажод ва тарроҳии Митро Фаҳимниё, баъд аз гирифтани иҷозат ва ШАБАК расмӣ аз мақомоти Ҷумҳурии Исломии Эрон, бо теъдоди 1000 нусха аз ҷониби нашриёти Рошидин ва Бунёди ҷаҳонии Сабзаниш мунташир мешавад .

16. Ҳимояти мероси фарҳангӣ дар қонунҳои Афғонистон ва санадҳои байналмилалӣ:
Ин китоб пас аз гирифтани иҷозати расмӣ (ШОБАК, феҳристнависӣ бар асоси иттилооти ФИПА, раддабандии Конгресс, раддабандии Дюи, рақами китобшиносии миллӣ Ҷумҳурии Исломии Эрон) аз ҷониби нашриёти Заррин-Меҳр бо ҳамкорӣ бо Бунёди ҷаҳонии Сабзманиш дар поёни соли 1400 дар 124 саҳифа ва бо теъдоди 1000 нусха нашр шудааст.

17. Сабзманиш; пешина, муассисон ва аҳдоф:
Ин китоб аз ҷониби Бисмиллоҳ Шарифӣ оид ба Бунёди ҷаҳонии Сабзманиш, таърихи он, шиносоии муассисони Сабзманиш аз 22 кишвари дунё, аҳдоф ва Ойинномаи Сабзманиш навишта шуда, бо муқаддимаи форсӣ ва инглисии профессори Сайид Ҳасан Амин аз ҷониби нашриёти Баъсат бо ҳамкории Бунёди ҷаҳонии Сабзманиш дар 116 саҳифа ва пас аз гирифтани иҷозати расмӣ нашр гардидааст.

18. Ровиёни нур (ёддоштҳо ва гуфтугӯ бо навмусалмонон):
Ин китоб дорои 53 унвон буда, бо пешгуфтори мукаммал ва пешниҳоди бахше аз омори гароиш ба Ислом дар ҷаҳон аз тарафи Бисмиллоҳ Шарифӣ дар 226 саҳифа тадвин шуда, аз тарафи нашриёти Заррин-Меҳр бо ҳамкории Бунёди ҷаҳонии Сабзманиш дар аввали соли 1401 нашр гардидааст.

19. Биё, ки ҳамдилиро дубора бихонем:
Ин маҷмӯаи мустақили дубайтиҳои Бисмиллоҳ Шарифӣ мебошад, ки дар 104 саҳифа, дар моҳи Ҷадди/Дейи соли 1401 аз тарафи воҳиди нашриёти Сабзманиш ва нашриёти Заррин-Меҳр, бо тақризи профессори Сайид Ҳасан Амин нашр ва дар шаҳри Наин ва Донишгоҳи Озоди Исломии воҳиди вилояти Чаҳормаҳол ва Бахтиёрӣ рӯнамоӣ гардидааст.

20. Шеър; як таҷвизи такрорист:
Ин маҷмӯаи ғазалиёти Бисмиллоҳ Шарифӣ бо муқаддимаи профессори Сайид Ҳасан Амин дар 100 саҳифа аз ҷониби воҳиди нашриёти Сабзманиш ва нашриёти Заррин-Меҳр дар соли 1402 нашр шуда, бо ҳузури фарҳангиёни кишварҳои Эрон, Афғонистон, Тоҷикистон ва Покистон дар Теҳрон рӯнамоӣ шудааст.

21. Ҳушанг; ибтиҳоҷе, ки соя шуд (зиндагинома, шеър ва ёдномаҳои пойдори Устод Эмирҳушанг Ибтиҳоҷ – Ҳ. А. Соя):
Ин китоб дар 148 саҳифа ба баррасии зиндагинома ва шеърҳои Ибтиҳоҷ мепардозад. Дар канори баррасии андешаҳои муҳаққиқон ва номаҳои таслият дар бораи Соя, 70 шеъри шоирони кишварҳои гуногун дар бораи ӯ дар бар дорад. Шарифӣ дар муқаддимаи китоб ба ҳамгароии форсизабонон таваҷҷуҳи вижа кардааст.

22. Ғазалгустарони Сабзманиш:
Китоб шомили зиндагинома ва намунаҳои шеърии 50 узви барҷастаи Бунёди ҷаҳонии суханварони Сабзманиш аз 18 кишвар буда, бо муқаддимаи муфассали Бисмиллоҳ Шарифӣ дар 160 саҳифа аз ҷониби нашриёти Сабзманиш ва Заррин-Меҳр дар соли 1402 дар Эрон нашр шудааст.

23. Навсароёни Сабзманиш (зиндагинома ва намунаи “шеърҳои нав” 60 узви ифтихорӣ):
Чунонки аз номаш пайдост, китоб дорои маълумоти комил ва намунаҳои шеърҳои нав аз 60 узви Сабзманиш аз 15 кишвар буда, дар 190 саҳифа аз ҷониби нашриёти Сабзманиш ва нашриёти таҳқиқотии Навоварони Шариф дар соли 1402 дар Эрон нашр шудааст.

24. Дубайтигустарони Сабзманиш (зиндагинома ва намунаҳои дубайтиҳои 60 узви ифтихорӣ):
Ин китоб дорои маълумоти муфассал ва дубайтиҳои ман дар канори дигар шоирони 18 кишвар буда, аз тарафи доктор Бисмиллоҳ Шарифӣ бо муқаддимаи тӯлонӣ дар бораи дубайтӣ дар 190 саҳифа нашр шудааст. Нашри он аз ҷониби Сабзманиш ва Навоварони Шариф дар соли 1403 дар Эрон сурат гирифтааст.

25. Ғазалгустарони Сабзманиш (ҷилди дувум):
Дорои зиндагинома ва намунаҳои ғазалиёти 60 узви барҷастаи Бунёди суханварони Сабзманиш аз 18 кишвар буда, бо муқаддимаи муфассал дар 190 саҳифа аз тарафи нашриёти Сабзманиш ва Навоварони Шариф дар соли 1403 дар Эрон ба табъ расидааст.

26. Рубоийгустарони Сабзманиш (зиндагинома ва намунаҳои рубоӣ аз 60 узви ифтихорӣ):
Ин китоб шоирони рубоисарои 16 кишвари узви Сабзманиш, аз ҷумла манро дар бар мегирад. Бо муқаддимаи муфассал дар бораи рубоӣ аз тарафи Шарифӣ дар 176 саҳифа аз ҷониби Сабзманиш ва Навоварони Шариф дар соли 1403 нашр шудааст.
27. Сабзманиш дар оинаи шеър ва назар (аз муаррифии мухтасари Бунёди ҷаҳонии суханварони Сабзманиш то шеър ва дидгоҳи 130 чеҳраи фарҳангӣ аз 25 кишвар):
Дар ин китоб ашъор, мақолаҳо ва андешаҳои шоирон ва нависандагони 25 кишвар, аз ҷумла ман ва чанде аз дӯстони ӯзбекистониам низ шомил аст. Китоб бо муқаддимаи форсӣ ва англисии Бисмиллоҳ Шарифӣ тадвин шуда, дар 178 саҳифа аз ҷониби нашриёти Захра Алвӣ ва Сабзманиш дар поёни соли 1403 нашр шудааст.

28. Машқи ҳаводис (гулчини мустақили шеърҳои Бисмиллоҳ Шарифӣ):
Ин китоб бо муқаддимаҳои шеърии устодони бузургвор монанди Устод Иброҳим Ҳоҷмуҳаммадӣ (Қамар), Устод Аббос Хушамал Кошонӣ ва Устод Алӣ Акбар Муқаддам ороста шудааст.
Ин маҷмӯаи шеърӣ, ки шомили ашъори навини ҷаноби Шарифӣ дар қолабҳои ғазал, маснавӣ, нимоӣ ва сапед мебошад, дар 166 саҳифа аз ҷониби воҳиди нашриёти Сабзманиш ва нашри таҳқиқотии Навоварони Шариф дар Теҳрон ба нашр расидааст.

Китобҳое, ки дар бораи зиндагинома ва фаъолиятҳои Устод Бисмиллоҳ Шарифӣ навишта шудаанд (Устод Бисмиллоҳ Шарифӣ аз нигоҳи дигарон):
Ҳангоме ки фикри навиштани китоб дар бораи доктор Бисмиллоҳ Шарифӣ (Сафири ҳамдилӣ ва ҳамгароии форсизабонони ҷаҳон) дар зеҳнам ташаккул ёфт, чунин мепиндоштам, ки шояд нахустин касе бошам, ки дар бораи зиндагинома, осор, фаъолиятҳо ва дастовардҳои ҷаноби “Шарифӣ” китоб менависам. Вале вақте вориди мавзӯъ шудам, фаҳмидам, ки шахсиятҳои пурталош аз кишварҳои Миср, Афғонистон ва Эрон қабл аз ман китобҳои зерро дар бораи “Устод доктор Шарифӣ” таълиф ва нашр намудаанд:

1. Аз китоби “Ғазна дар оинаи шеър” то шиноснома ва дастовардҳои муаллифи он (Бисмиллоҳ Шарифӣ)
Муаллиф: доктор Асмо Омину Ҳасан Фарҳот, устоди департаменти забон ва адабиёти форсии донишкадаи омӯзиши исломии Донишгоҳи Алазҳари кишвари Миср.
Тарҷума: доктор Сайид Иброҳим Ҳикмат (раис ва устоди Донишгоҳи хусусии Ориё);

2. Чашмаи меҳр (зиндагинома ва баррасии ашъори Бисмиллоҳ Шарифӣ);
Муаллиф: устод Нодия (Рӯшангар Анварӣ), нашри Сорот ва Бунёди ҷаҳонии Сабзманиш, соли 1400;

3. Як ҷаҳони талош… (зиндагинома, дидгоҳҳо, баррасии фаъолиятҳо ва ашъори доктор Бисмиллоҳ Шарифӣ, муассис ва дабири кулли Бунёди ҷаҳонии сухангустарони Сабзманиш);
Муаллиф: устод Разия Дағлавӣ Нажод, нашри Навоварони Шариф, Теҳрон, 1402;

4. Сафири маърифат (рӯйдоде аз зиндагӣ, осор ва дастовардҳои доктор Бисмиллоҳ Шарифӣ бо ҳамроҳии ашъор ва назароти нухбагони фарҳангӣ дар бораи эшон);
Муаллиф: Зарина Раҳматова Дурахшон. Нашр: нашриёти Заҳро Алвӣ ва Бунёди ҷаҳонии сухангустарони Сабзманиш, 1403;

Доктор Бисмиллоҳ Шарифӣ шоир ва нависандаи пурмаҳсул ва пурталош аст. Ҷуз китобҳое, ки ба табъ расида ва дар ихтиёри хонандагон қарор гирифтаанд, ӯ рӯи чандин китоби дигар низ фаъолона кор мебарад. Аз ҷумла як китоби арзишманд ва байналмилалӣ бо номи “Донишномаи шоирони муосир — Доиратулмаорифи порсизабонони ҷаҳон”.
Умед дорем дар ояндаи наздик китобҳои дигаре аз эшон низ дар ихтиёри алоқамандон ба шеър ва адабиёти форсӣ қарор гирад.

Муаллиф: Зарина Раҳматова Дурахшон