نام و فامیلی(تخلص): شاهمنصور شاهمیرزا (خواجه آف)
نام پدر: شاه میرزا
سال تولد: 7 می سال 1971 میلادی(17 اردیبهشت سال 1350)
زادگاه اصلی: خجند، تاجیکستان
زیستگاه فعلی: تهران – ایران
تحصیلات: روزنامه نگاری، کارشناسی ارشد
دست آوردهای فرهنگی، هنری و پژوهشی:
- انتشارات (تالیفات):
- سرمهٌ دل (در زمینهً مردم شناسی)، خجند، انتشارات کمال خجندی،1997، با همکاری شاه میرزا خواجه محمّد، با زبان تاجیکی
- هزار قندیل (در زمینه مردم شناسی)، خجند، 1999، انتشارات “ناشر”، شمارگان 200 ، با خطّ سرلیک
- مادرنامه (گلچین درخشان ترین چکامه های فارسی در ستایش مادر)، دوشنبه، انتشارات “دیوشتیچ”، 2006، با خطّ سرلیک، شمارگان 500
- دولت بی زوال (در مورد زندگی و فعالیت رمضان میرزایف، سفیر جمهوری تاجیکستان در تهران)، دوشنبه، انتشارات “ادیب” ، 2010، با خط سرلیک، شمارگان 1000
- باغ شفتالو، مجموعه داستان، تهران، ثالث، 1397، شمارگان: 770
- می خواستم پرنده شوم، مجموعه غزل، تهران، ثالث، شمارگان: 330 نسخه
- باغ شفتالو، دوشنبه، ادیب، 2020، شمارگان 500 نسخه، (با خط سریلیک)
- دینم عشق است(مجموعه شعر)، دوشنبه، ادیب، 2021، 500 نسخه، با خط سرلیک
- نغمه های تاجیکی(دفتر غزل)، دهلی نو، موسسه فرهنگی شاعران پارسی زبان، 1400(2021)، 500 نسخه، 76 صفحه
- ترجمه و برگردان(از سرلیک به فارسی):
- نسیمی از بخارا، برگردان اشعار استاد رودکی با خط سریلیک تاجیکی، تهران، انتشارات سخن، با همکاری موسسه فرهنگی اکو، 1389، 1500 نسخه، 170 صفحه
- دیوان رودکی، تحقیق و پژوهش قادر رستم، تهران، موسسه فرهنگی اکو، 1391 ،2000 نسخه، 192 صفحه
- یک بیت پرنیان (مجموعه مقالات پژوهشگران تاجیک پیرامون احوال و آثار رودکی)، تهیه و برگردان، تهران، موسسه فرهنگی اکو، 1396، 1000 نسخه، 528 صفحه
- بازگشت خواجه نصرالدین، نوشته تیمور ذوالفقاروف (نویسنده تاجیک)، تهران، موسسه فرهنگی اکو، 1396، شمارگان:500، 224 صفحه، ترجمه از روسی به فارسی
- ساتم الغ زاده و فرهنگ ملی، نوشته سراج الدین امامعلی (محقق تاجیک)، تهران، موسسه فرهنگی اکو، 1397، شمارگان:500، 250 صفحه
- روزگار و آثار کمال خجندی، نوشته دکتر بدرالدین مقصودزاده، تهران، موسسه فرهنگی اکو، 1399، شمارگان:1000، 290 صفحه
- یار می آید، مجموعه اشعار قطبی کرام (شاعر مردمی تاجیک)، تهران، موسسه فرهنگی اکو، 1399(2020)، شمارگان: 500 نسخه، 198 صفحه
- چهل درس کمال، 40 مخمس خانم ثریا حسن سلطان، شاعر تاجیک، تهران، موسسه فرهنگی اکو، در همکاری با نشر آرون، 1399(2020)، 98 صفحه
- ورق حُسن (زندگی و آثار کمال خجندی)، نویسنده: دکتر بدرالدین مقصودزاده، تهران، شهریاران، 1399(2020)، 206 ص
برگردان از فارسی به سرلیک:
- ترجمان عشق، گزیده اشعار مهدی بهمنی، دوشنبه، ایر گراف، 2010، شمارگان 2000
- سیاست گذاری فرهنگی در فرانسه: دولت و هنر، نوشته دکتر حجت اله ایوبی، خجند، انتشارات معراج، 2011، شمارگان 1000
- تحریر و ویرایش:
- “فرهنگ املایی خطّ فارسی به سرلیک تاجیکی” (فرهنگستان زبان و ادب فارسی)، سروش، با همکاری حسن قریبی،1387
- حبیبی از بلاد جاویدان، به افتخار هفتادمین سالگرد زادروز دکتر صفی اله حبیب اف ،استاد رشته اقتصاد تاجیکستان، دوشنبه، ارشن، 2011
- قتل طغرل، نوشته قطبی کرام، نویسنده تاجیک، آرون، 1399
- از گل و خاک و شعله آتش، نوشته قطبی کرام، آرون، 1399
- سخنرانی ها:
1.جایگاه حافظ در تاجیکستان، انجمن دوستداران حافظ استان تهران، نوامبر سال 2010
- فردوسی و شاهنامه در اشعار استاد لایق شیرعلی، شاعر تاجیک، دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد، اردیبهشت سال 1390
- تاریخ در اشعار لایق شیرعلی. به مناسبت 60 مین سالگرد زادروز استاد لایق شیرعلی. انجمن دوستی ایران و تاجیکستان، تهران، 2010
- استاد الوغ زاده ، نویسنده و محقق بزرگ فارسی زبانان. به مناسبت یک صدمین سالروز تولد استاد ساتم الوغ زاده، ادیب سرشناس تاجیک، رادیو سراسری فرهنگ، پایز 2011
- فردوسی در شعر شعرای تاجیکستان، همایش بین المللی بزرگداشت فردوسی، مشهد، اردیبهشت 1391
- جایگاه اقبال در تاجیکستان؛ همایش بین المللی “به یاد اقبال”، تهران، موسسه فرهنگی اکو، 26 نوامبر سال 2013
- 7. بیدل و بیدلشناسی در آسیای میانه، سرای اهل قلم، بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، 2 مه سال 2014
- سهراب، قربانی قدرت ها (و یا نگاهی دیگر بر غمنامه رستم و سهراب)، دومین همایش بین المللی بزرگداشت فردوسی، دانشگاه تایباد، 12 مه سال 2014
- دلایل محبوبیت حافظ در تاجیکستان، فرهنگسرای نیاوران، تهران، 25 اکتبر سال 2014
- مقام علامه اقبال در تاجیکستان، همایش بین المللی بزرگداشت اقبال، لاهور پاکستان، نوامبر سال 2014)
- تاریخ نشر مطبوعات فارسی در آسیای میانه، سرای اهل قلم، بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، 13 مه سال 2015
- شعرخوانی در آیین افتتاح جشنواره جهانی خوشنویسی “رقص قلم”، مشهد، 20 ژانویه سال 2021(اول بهمن سال 1399)
- مقالات:
- مادری دارم بهتر از برگ درخت (جایگاه مادر در آثار سهراب سپهری)، مجلّه “ادب” (ارگان وزارت معارف جمهوری تاجیکستان)، شماره های 4-5، ژولای سال 2004، ص.24-28.
- سهراب در سپهر شعر تاجیک (تاثیر اشعار و افکار سهراب سپهری بر شعرای تاجیک)، مجلّه “شاهراه وحدت” (ارگان بنیاد ملّی “شاهراه ابریشم- شاهراه وحدت”)،شماره 1(55)، مارس سال 2005، ص.34-49.
- مقاله مذکور، مجلّه “صدای شرق” (ارگان اتّحادیه نویسندگان تاجیکستان)، مه سال 2006، ص.126-132.
- سپهری و قرآن مجید (اندیشه های قرآنی در آثار سهراب سپهری)، مجلّه “فرهنگ” (ارگان بنیاد فرهنگ تاجیکستان)، مارس – آوریل سال 2006، ص.19-24.
- قبله ام یک گل سرخ (نگاهی بر اشعار سهراب سپهری)، مجلّه “آیینهً زندگی” (ماهنامه اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، معلومات عمومی)، تهران، سال هفتم، شماره های 43-44، آبان و آذر 1383، ص.55-59.
- تاثیر و هماهنگی های شعر سهراب سپهری بر شعرای آسیای میانه، تهران، مجلّه “شعر”، سال سیزدهم، شماره 43، تابستان 1384، ص.18-24.
- قرآن بالای سرم (معانی قرآنی در شعر سهراب سپهری)، تهران، مجلّه “کیهان فرهنگی” (ماهنامه فرهنگی و هنری)، سال بیست و چهارم، مهرماه 1386، ص.42-48 .
- جایگاه رودکی و فردوسی در گفت و گو با رئیس انجمن دوستی گرجستان و ایران)، مجلّه “اکو نوروز” (ارگان موسّسهً فرهنگی اکو)، پیش شماره، اسفند 1387.
- من صدای نفس باغچه را می شنوم (نگاهی بر اندیشه های سهراب سپهری)، نشریه “سُغد” (ارگان استانداری ُسغد)، خجند، 16 اکتبر سال 2002، شماره 31 (119).
- قبله ام یک گُل سرخ (معرّفی اشعار سهراب سپهری)، نشریه “تاجیکان دنیا” (ارگان تاجیکان و فارسی زبانان دنیا)، خجند، 15 نوامبر سال 2003، شماره 4.
- تا شقایق هست زندگی باید کرد (زندگی و مرگ از دیدگاه سهراب سپهری)، هفته نامه “ادبیات و صنعت” (ارگان اتحادیه نویسندگان تاجیکستان)، 1 سپتامبر سال 2005، شماره 35 (1278).
- من از مصاحبت آفتاب می آیم (تصویر خورشید و ماه در اشعار سهراب سپهری)، هفته نامه “ادبیات و صنعت”، 30 سپتامبر سال 2004 ، شماره 39 (1229).
- سالکی در طریق مولانا (هماهنگی های اشعار سهراب سپهری با غزلیات مولانا)، هفته نامه “ورارود” (نشریه فرهنگی و اطّلاعاتی)، خجند، 8-15 اکتبر سال 2008، شماره های 41- 42 (331-332).
- افسانه های تاجیکی بیانگر روح و آرمان مردم تاجیک، مقدمه بر کتاب “رستم جان و آفتاب خان” (افسانه های تاجیکی)، گردآوری حکمت نعمت، برگردان سعید فاضلی جاه و راحله فاضلی، تهران، موسسه انتشارات فلسفه، 1391.
- آیا فارسی زبان رایج بین المللی می شود؟، مجله “ایران بزرگ فرهنگی”، شماره سوم، زمستان 1392
همچنین در بیش از 100 برنامه رادیویی و تلویزیونی ایران درباره موضوعات فرهنگی دو کشور سخنرانی نموده و با ابتکار او بیش از 30 برنامه بزرگداشت مفاخر اکو در ایران برگزار شده است.
در نوروز 1400 جایزه نوروز را از کمیسیون ملی یونسکو – ایران دریافت نمود.
نمونه های شعر(دو تا پنج قطعه):
میخواستم پرنده شوم، پر نداشتم!
باغی پر از شکوفه ولی بر نداشتم!
روح من از چکامه و سرودهها پر است
انگشت خامه کردم و دفتر نداشتم
روی لبم به جای سخن قفل بسته اند
آن شاعرم که مسند و منبر نداشتم
نخل امید در دل من ناشکفته ماند
در باغ روزگار صنوبر نداشتم
این قلب دردمند مرا هیچ کس ندید
فریاد از این زمانه که یاور نداشتم!
ای روزهای گمشده یادی نمی کنید
از من که از شما دل خود برنداشتم!
***
خسته ام، حوصله شعر و غزل در من نیست
بسته بر میخ جفایم، رمقی در تن نیست
به که گویم غم غربت که دلم می ترکد
بسکه یک محرم اسرار در این برزن نیست
سینه ام کنده قصّاب، پر از زخم تبر
در دلم شور و نشاطی سر یک سوزن نیست
یوسف از دست زلیخا به خدا برد پناه
شاهد وسوسه جز پاره پیراهن نیست
آه دل پرده افلاک درید اما حیف
پیش تو حجم غم اندازه یک ارزن نیست
دردم آن قدر بزرگ است، خودم می دانم
روزگاریست که دل در پی خندیدن نیست
خانه بی پنجره عشق نفسگیر شده
چلچراغ دل صدپاره من روشن نیست
حرمت عشق بزرگ است به نامت سوگند
که در آیین من اندیشه دل کندن نیست
ای که مانند من از سایه خود می ترسی
دل من خانه عشق است، گل و آهن نیست!
***
که گفته است که سهم چراغ خاموشی ست؟
که گفته است که مستی ز جام و می نوشی ست؟
چه روزگار غم انگیز و سرد و بی روحی
که نغمه ها همه در دستگاه خاموشی ست
کسی به فکر کسی نیست، این زمان وقتی
سر تمام بشر روی صفحه ی گوشی ست!
من از مجادله با روزگار فهمیدم
کلید باب سعادت ز خویشتن کوشی ست
تمام خاطره ها ناگزیر می میرند
که یادها همه در گوشه فراموشی ست!
دلم ز وسعت غربت به تنگ آمده است
که گاه راه فرار از زمانه، مدهوشی ست!
بر آن سرم که دگر صبر مرگ پیشه کنم
که سوز و سوختن از شیوه ی سیاووشی ست.
***
سروم که پیشِ پای کسی خم نمی شوم!
با ضربه های هیچ تبر کم نمی شوم
دلبسته ام به خاک خودم، ریشهِ خودم
هرگز جدا ز اصل خودم هم نمی شوم
از دست پرمحبت ابر آب می خورم
تسلیم هیچ سیل دمادم نمی شوم
با نوش انگبین لبت بشکنم عطش
محتاج آب چشمه زمزم نمی شوم
آغوشم آشیانه امن پرنده هاست
بهر پرنده ها قفس غم نمی شوم
باید به نام حضرت عشق اعتراف کرد
حوا! که بی هوای تو آدم نمی شوم.
***
دینم عشق است! نماینده هر آیینم
که خدارا همه جا، در همه کس می بینم!
سخن از رنگ مگو، مذهب من بی رنگیست
گرچه در دیده کوته نظری، رنگینم…
دامن روح من از باغ خدا آکندست
اینچنین است که در خاک هم عطرآگینم
عشق آمیزه ای از آشتیِ باورهاست
من به همبستگی سنگ و سبو خوشبینم
آشنای همه ام! روح من از خورشید است
دشمن عربده و خشم و فریب و کینم
ای شمایی که در آتشکده ی غمهایید
هر دم از این همه اندوه شما غمگینم
انتهای غزلم حرف حسابم این است:
عاشق صلح و صفا! ضد تفنگ و مینم!
