تماس: [email protected]
نام و فامیلی(تخلص): شاهمنصور شاهمیرزا (خواجه آف)
نام پدر: شاه میرزا
سال تولد: ۷ می سال ۱۹۷۱ میلادی(۱۷ اردیبهشت سال ۱۳۵۰)
زادگاه اصلی: خجند، تاجیکستان
زیستگاه فعلی: تهران – ایران
تحصیلات: روزنامه نگاری، کارشناسی ارشد
دست آوردهای فرهنگی، هنری و پژوهشی:
- انتشارات (تالیفات):
- سرمهٌ دل (در زمینهً مردم شناسی)، خجند، انتشارات کمال خجندی،۱۹۹۷، با همکاری شاه میرزا خواجه محمّد، با زبان تاجیکی
- هزار قندیل (در زمینه مردم شناسی)، خجند، ۱۹۹۹، انتشارات “ناشر”، شمارگان ۲۰۰ ، با خطّ سرلیک
- مادرنامه (گلچین درخشان ترین چکامه های فارسی در ستایش مادر)، دوشنبه، انتشارات “دیوشتیچ”، ۲۰۰۶، با خطّ سرلیک، شمارگان ۵۰۰
- دولت بی زوال (در مورد زندگی و فعالیت رمضان میرزایف، سفیر جمهوری تاجیکستان در تهران)، دوشنبه، انتشارات “ادیب” ، ۲۰۱۰، با خط سرلیک، شمارگان ۱۰۰۰
- باغ شفتالو، مجموعه داستان، تهران، ثالث، ۱۳۹۷، شمارگان: ۷۷۰
- می خواستم پرنده شوم، مجموعه غزل، تهران، ثالث، شمارگان: ۳۳۰ نسخه
- باغ شفتالو، دوشنبه، ادیب، ۲۰۲۰، شمارگان ۵۰۰ نسخه، (با خط سریلیک)
- دینم عشق است(مجموعه شعر)، دوشنبه، ادیب، ۲۰۲۱، ۵۰۰ نسخه، با خط سرلیک
- نغمه های تاجیکی(دفتر غزل)، دهلی نو، موسسه فرهنگی شاعران پارسی زبان، ۱۴۰۰(۲۰۲۱)، ۵۰۰ نسخه، ۷۶ صفحه
- ترجمه و برگردان(از سرلیک به فارسی):
- نسیمی از بخارا، برگردان اشعار استاد رودکی با خط سریلیک تاجیکی، تهران، انتشارات سخن، با همکاری موسسه فرهنگی اکو، ۱۳۸۹، ۱۵۰۰ نسخه، ۱۷۰ صفحه
- دیوان رودکی، تحقیق و پژوهش قادر رستم، تهران، موسسه فرهنگی اکو، ۱۳۹۱ ،۲۰۰۰ نسخه، ۱۹۲ صفحه
- یک بیت پرنیان (مجموعه مقالات پژوهشگران تاجیک پیرامون احوال و آثار رودکی)، تهیه و برگردان، تهران، موسسه فرهنگی اکو، ۱۳۹۶، ۱۰۰۰ نسخه، ۵۲۸ صفحه
- بازگشت خواجه نصرالدین، نوشته تیمور ذوالفقاروف (نویسنده تاجیک)، تهران، موسسه فرهنگی اکو، ۱۳۹۶، شمارگان:۵۰۰، ۲۲۴ صفحه، ترجمه از روسی به فارسی
- ساتم الغ زاده و فرهنگ ملی، نوشته سراج الدین امامعلی (محقق تاجیک)، تهران، موسسه فرهنگی اکو، ۱۳۹۷، شمارگان:۵۰۰، ۲۵۰ صفحه
- روزگار و آثار کمال خجندی، نوشته دکتر بدرالدین مقصودزاده، تهران، موسسه فرهنگی اکو، ۱۳۹۹، شمارگان:۱۰۰۰، ۲۹۰ صفحه
- یار می آید، مجموعه اشعار قطبی کرام (شاعر مردمی تاجیک)، تهران، موسسه فرهنگی اکو، ۱۳۹۹(۲۰۲۰)، شمارگان: ۵۰۰ نسخه، ۱۹۸ صفحه
- چهل درس کمال، ۴۰ مخمس خانم ثریا حسن سلطان، شاعر تاجیک، تهران، موسسه فرهنگی اکو، در همکاری با نشر آرون، ۱۳۹۹(۲۰۲۰)، ۹۸ صفحه
- ورق حُسن (زندگی و آثار کمال خجندی)، نویسنده: دکتر بدرالدین مقصودزاده، تهران، شهریاران، ۱۳۹۹(۲۰۲۰)، ۲۰۶ ص
برگردان از فارسی به سرلیک:
- ترجمان عشق، گزیده اشعار مهدی بهمنی، دوشنبه، ایر گراف، ۲۰۱۰، شمارگان ۲۰۰۰
- سیاست گذاری فرهنگی در فرانسه: دولت و هنر، نوشته دکتر حجت اله ایوبی، خجند، انتشارات معراج، ۲۰۱۱، شمارگان ۱۰۰۰
- تحریر و ویرایش:
- “فرهنگ املایی خطّ فارسی به سرلیک تاجیکی” (فرهنگستان زبان و ادب فارسی)، سروش، با همکاری حسن قریبی،۱۳۸۷
- حبیبی از بلاد جاویدان، به افتخار هفتادمین سالگرد زادروز دکتر صفی اله حبیب اف ،استاد رشته اقتصاد تاجیکستان، دوشنبه، ارشن، ۲۰۱۱
- قتل طغرل، نوشته قطبی کرام، نویسنده تاجیک، آرون، ۱۳۹۹
- از گل و خاک و شعله آتش، نوشته قطبی کرام، آرون، ۱۳۹۹
- سخنرانی ها:
۱٫جایگاه حافظ در تاجیکستان، انجمن دوستداران حافظ استان تهران، نوامبر سال ۲۰۱۰
- فردوسی و شاهنامه در اشعار استاد لایق شیرعلی، شاعر تاجیک، دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد، اردیبهشت سال ۱۳۹۰
- تاریخ در اشعار لایق شیرعلی. به مناسبت ۶۰ مین سالگرد زادروز استاد لایق شیرعلی. انجمن دوستی ایران و تاجیکستان، تهران، ۲۰۱۰
- استاد الوغ زاده ، نویسنده و محقق بزرگ فارسی زبانان. به مناسبت یک صدمین سالروز تولد استاد ساتم الوغ زاده، ادیب سرشناس تاجیک، رادیو سراسری فرهنگ، پایز ۲۰۱۱
- فردوسی در شعر شعرای تاجیکستان، همایش بین المللی بزرگداشت فردوسی، مشهد، اردیبهشت ۱۳۹۱
- جایگاه اقبال در تاجیکستان؛ همایش بین المللی “به یاد اقبال”، تهران، موسسه فرهنگی اکو، ۲۶ نوامبر سال ۲۰۱۳
- ۷. بیدل و بیدلشناسی در آسیای میانه، سرای اهل قلم، بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، ۲ مه سال ۲۰۱۴
- سهراب، قربانی قدرت ها (و یا نگاهی دیگر بر غمنامه رستم و سهراب)، دومین همایش بین المللی بزرگداشت فردوسی، دانشگاه تایباد، ۱۲ مه سال ۲۰۱۴
- دلایل محبوبیت حافظ در تاجیکستان، فرهنگسرای نیاوران، تهران، ۲۵ اکتبر سال ۲۰۱۴
- مقام علامه اقبال در تاجیکستان، همایش بین المللی بزرگداشت اقبال، لاهور پاکستان، نوامبر سال ۲۰۱۴)
- تاریخ نشر مطبوعات فارسی در آسیای میانه، سرای اهل قلم، بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، ۱۳ مه سال ۲۰۱۵
- شعرخوانی در آیین افتتاح جشنواره جهانی خوشنویسی “رقص قلم”، مشهد، ۲۰ ژانویه سال ۲۰۲۱(اول بهمن سال ۱۳۹۹)
- مقالات:
- مادری دارم بهتر از برگ درخت (جایگاه مادر در آثار سهراب سپهری)، مجلّه “ادب” (ارگان وزارت معارف جمهوری تاجیکستان)، شماره های ۴-۵، ژولای سال ۲۰۰۴، ص.۲۴-۲۸٫
- سهراب در سپهر شعر تاجیک (تاثیر اشعار و افکار سهراب سپهری بر شعرای تاجیک)، مجلّه “شاهراه وحدت” (ارگان بنیاد ملّی “شاهراه ابریشم- شاهراه وحدت”)،شماره ۱(۵۵)، مارس سال ۲۰۰۵، ص.۳۴-۴۹٫
- مقاله مذکور، مجلّه “صدای شرق” (ارگان اتّحادیه نویسندگان تاجیکستان)، مه سال ۲۰۰۶، ص.۱۲۶-۱۳۲٫
- سپهری و قرآن مجید (اندیشه های قرآنی در آثار سهراب سپهری)، مجلّه “فرهنگ” (ارگان بنیاد فرهنگ تاجیکستان)، مارس – آوریل سال ۲۰۰۶، ص.۱۹-۲۴٫
- قبله ام یک گل سرخ (نگاهی بر اشعار سهراب سپهری)، مجلّه “آیینهً زندگی” (ماهنامه اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، معلومات عمومی)، تهران، سال هفتم، شماره های ۴۳-۴۴، آبان و آذر ۱۳۸۳، ص.۵۵-۵۹٫
- تاثیر و هماهنگی های شعر سهراب سپهری بر شعرای آسیای میانه، تهران، مجلّه “شعر”، سال سیزدهم، شماره ۴۳، تابستان ۱۳۸۴، ص.۱۸-۲۴٫
- قرآن بالای سرم (معانی قرآنی در شعر سهراب سپهری)، تهران، مجلّه “کیهان فرهنگی” (ماهنامه فرهنگی و هنری)، سال بیست و چهارم، مهرماه ۱۳۸۶، ص.۴۲-۴۸ .
- جایگاه رودکی و فردوسی در گفت و گو با رئیس انجمن دوستی گرجستان و ایران)، مجلّه “اکو نوروز” (ارگان موسّسهً فرهنگی اکو)، پیش شماره، اسفند ۱۳۸۷٫
- من صدای نفس باغچه را می شنوم (نگاهی بر اندیشه های سهراب سپهری)، نشریه “سُغد” (ارگان استانداری ُسغد)، خجند، ۱۶ اکتبر سال ۲۰۰۲، شماره ۳۱ (۱۱۹).
- قبله ام یک گُل سرخ (معرّفی اشعار سهراب سپهری)، نشریه “تاجیکان دنیا” (ارگان تاجیکان و فارسی زبانان دنیا)، خجند، ۱۵ نوامبر سال ۲۰۰۳، شماره ۴٫
- تا شقایق هست زندگی باید کرد (زندگی و مرگ از دیدگاه سهراب سپهری)، هفته نامه “ادبیات و صنعت” (ارگان اتحادیه نویسندگان تاجیکستان)، ۱ سپتامبر سال ۲۰۰۵، شماره ۳۵ (۱۲۷۸).
- من از مصاحبت آفتاب می آیم (تصویر خورشید و ماه در اشعار سهراب سپهری)، هفته نامه “ادبیات و صنعت”، ۳۰ سپتامبر سال ۲۰۰۴ ، شماره ۳۹ (۱۲۲۹).
- سالکی در طریق مولانا (هماهنگی های اشعار سهراب سپهری با غزلیات مولانا)، هفته نامه “ورارود” (نشریه فرهنگی و اطّلاعاتی)، خجند، ۸-۱۵ اکتبر سال ۲۰۰۸، شماره های ۴۱- ۴۲ (۳۳۱-۳۳۲).
- افسانه های تاجیکی بیانگر روح و آرمان مردم تاجیک، مقدمه بر کتاب “رستم جان و آفتاب خان” (افسانه های تاجیکی)، گردآوری حکمت نعمت، برگردان سعید فاضلی جاه و راحله فاضلی، تهران، موسسه انتشارات فلسفه، ۱۳۹۱٫
- آیا فارسی زبان رایج بین المللی می شود؟، مجله “ایران بزرگ فرهنگی”، شماره سوم، زمستان ۱۳۹۲
همچنین در بیش از ۱۰۰ برنامه رادیویی و تلویزیونی ایران درباره موضوعات فرهنگی دو کشور سخنرانی نموده و با ابتکار او بیش از ۳۰ برنامه بزرگداشت مفاخر اکو در ایران برگزار شده است.
در نوروز ۱۴۰۰ جایزه نوروز را از کمیسیون ملی یونسکو – ایران دریافت نمود.
نمونه های شعر(دو تا پنج قطعه):
میخواستم پرنده شوم، پر نداشتم!
باغی پر از شکوفه ولی بر نداشتم!
روح من از چکامه و سرودهها پر است
انگشت خامه کردم و دفتر نداشتم
روی لبم به جای سخن قفل بسته اند
آن شاعرم که مسند و منبر نداشتم
نخل امید در دل من ناشکفته ماند
در باغ روزگار صنوبر نداشتم
این قلب دردمند مرا هیچ کس ندید
فریاد از این زمانه که یاور نداشتم!
ای روزهای گمشده یادی نمی کنید
از من که از شما دل خود برنداشتم!
***
خسته ام، حوصله شعر و غزل در من نیست
بسته بر میخ جفایم، رمقی در تن نیست
به که گویم غم غربت که دلم می ترکد
بسکه یک محرم اسرار در این برزن نیست
سینه ام کنده قصّاب، پر از زخم تبر
در دلم شور و نشاطی سر یک سوزن نیست
یوسف از دست زلیخا به خدا برد پناه
شاهد وسوسه جز پاره پیراهن نیست
آه دل پرده افلاک درید اما حیف
پیش تو حجم غم اندازه یک ارزن نیست
دردم آن قدر بزرگ است، خودم می دانم
روزگاریست که دل در پی خندیدن نیست
خانه بی پنجره عشق نفسگیر شده
چلچراغ دل صدپاره من روشن نیست
حرمت عشق بزرگ است به نامت سوگند
که در آیین من اندیشه دل کندن نیست
ای که مانند من از سایه خود می ترسی
دل من خانه عشق است، گل و آهن نیست!
***
که گفته است که سهم چراغ خاموشی ست؟
که گفته است که مستی ز جام و می نوشی ست؟
چه روزگار غم انگیز و سرد و بی روحی
که نغمه ها همه در دستگاه خاموشی ست
کسی به فکر کسی نیست، این زمان وقتی
سر تمام بشر روی صفحه ی گوشی ست!
من از مجادله با روزگار فهمیدم
کلید باب سعادت ز خویشتن کوشی ست
تمام خاطره ها ناگزیر می میرند
که یادها همه در گوشه فراموشی ست!
دلم ز وسعت غربت به تنگ آمده است
که گاه راه فرار از زمانه، مدهوشی ست!
بر آن سرم که دگر صبر مرگ پیشه کنم
که سوز و سوختن از شیوه ی سیاووشی ست.
***
سروم که پیشِ پای کسی خم نمی شوم!
با ضربه های هیچ تبر کم نمی شوم
دلبسته ام به خاک خودم، ریشهِ خودم
هرگز جدا ز اصل خودم هم نمی شوم
از دست پرمحبت ابر آب می خورم
تسلیم هیچ سیل دمادم نمی شوم
با نوش انگبین لبت بشکنم عطش
محتاج آب چشمه زمزم نمی شوم
آغوشم آشیانه امن پرنده هاست
بهر پرنده ها قفس غم نمی شوم
باید به نام حضرت عشق اعتراف کرد
حوا! که بی هوای تو آدم نمی شوم.
***
دینم عشق است! نماینده هر آیینم
که خدارا همه جا، در همه کس می بینم!
سخن از رنگ مگو، مذهب من بی رنگیست
گرچه در دیده کوته نظری، رنگینم…
دامن روح من از باغ خدا آکندست
اینچنین است که در خاک هم عطرآگینم
عشق آمیزه ای از آشتیِ باورهاست
من به همبستگی سنگ و سبو خوشبینم
آشنای همه ام! روح من از خورشید است
دشمن عربده و خشم و فریب و کینم
ای شمایی که در آتشکده ی غمهایید
هر دم از این همه اندوه شما غمگینم
انتهای غزلم حرف حسابم این است:
عاشق صلح و صفا! ضد تفنگ و مینم!
